اشاره ای کوتاه به بداهه پردازی

با کسب اجازه از سهراب سپهری گرانقدر

اهل ایرانم

روزگارم خوش نیست

تکه نانی دارم

خرده هوشی

سر سوزن ذوقی

و اشتیاق عجیبی به نوشتن گویا

مینویسم از باغ

از گل

از دست سردی که دانه غم کاشت

مینویسم از دل

از نور

از ماهی که گمان میرفت این بار پشت ابر خواهد ماند

مینویسم از شب

خورشید

آسمان

پرواز پرستوها

مینویسم از اشک

آه

و نگاه تری که به آسمان خشکید

مینوسم از درد

از قلبی که خدا را گم کرد

مینویسم از حق که میان این همه همهمه گم شد

با این کوتاه بداهه احساسی  با اقتباسی از شعر جناب سهراب عزیز که چندی پیش (در این یادداشت )از من رخ برتابیده بود، یک تیر و سه نشان کردم:

بیان اندکی احساس ،  آشتی با سهراب سپهری عزیز، تا این بار سفت کتابش را نچسبد که مبادا بخوانمش، و  سوم مقدمه ای باشد برای یادداشت امروز که بداهه پردازی است:

 

و اما در باب بداهه گویی:

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که بداهه، جمله یا شعری ساخته باشید که مورد تحسین چندی تن قرار گرفته باشد.

اما این اتفاق چگونه رخ میدهد؟

اینکه در آنی از لحظه بهترین کلمه را برگزینی و هدف را آنچنان خوب نشانه روی که درست بخورد وسط سیبل توجه.

بیایید با کمی تامل موضوع را تحلیل کنیم:

خب برویم سراغ ملزومات بداهه پردازی

1.رویداد، بحث یا موضوعی که پتانسیل تولید یک بداهه بکر را داشته باشد.  ( البته که آدم اگر بداهه ساز قهاری باشد از ریزترین درز دیوار هم میتواند یک بداهه دل و جاندار بسازد.)

2.عنصر اصلی داستان من و شمای قهرمانیم که قرار است با یک جمله درافشانی، نور افشانی و یا یک افشانی خاصی از خود متصاعد کنیم و این در حالی است که من و شمای تا آن لحظه خاموش و یا کمرنگ ، به یکباره در یک حرکت غافلگیرانه با افاضه کلامی چند انرژی هسته ای بیانی خود را که حتی خودمان از وجودش در خود بی خبر بودیم، به شکل (عمومن) انفجاری در فضای توجه مخاطب منتشر میکنیم و بدین ترتیب رخداد تولید یک بداهه بکر و جذاب رقم میخورد.

اما نکته اصلی چگونگی داستان است که این کلمات از کجا میآیند و بدینگونه زیبا در کنار هم قابی از یک معنای زیپ شده عامه پسند را میسازند؟

خب به نظرم از آنجایی که آن کلام به شدت مورد اصابت توجه مخاطبین قرار میگیرد، برآمده از دل خود این افراد است، که جایی، گوشه ای در ذهن و دلشان مخفی شده و یا اصلن فرد حواسش نبوده و بعد من و شمایی که همواره دوست داریم خوب و به جا حرف بزنیم و البته شیرین زبانی کنیم، قلاب همیشه آماده ذهنمان این کلمات را شکار میکنند و در کسری از ثانیه با یک چینش زیبا خودمان و دیگران را غافلگیر کرده و به عنوان صاحب اثر بداهه ای نغز در صحنه میدرخشیم.

شبیه بودن ایده ها در فضاست که خانم الیزابت گیلبرت به زیبایی در کتاب جادوی بزرگ  به آن پرداخته و امیدوارم به امید خدا بعد از مطالعه کامل این کتاب یک خلاصه خوب و جذاب برای خودم و خودتان تهیه کنم.

پس نتیجه اینکه: ایده ها، معانی و کلمات جذاب در فضا یا ذهن آدمها در حال وول خوردن هستند و من و شمای بداهه ساز یا علاقمند بداهه آنها را با شوقی درونی به آغوش کشیده و دستی به سر و رویشان میکشیم و با ادبیات خاص خود به دنیای مخاطب عرضه میکنیم.

به اشتراک بگذارید
پست های مرتبط

4 پاسخ

  1. زهرالی شعرت خیلی قشنگ بود. خیلــــــــــــــــــــی. راستی توی عنصر داستان جای ترکیب «کلمه افشانی» خالی بود. خوشبحالت که داری جادوی بزرگ رو می‌خونی. رفتم سی تا کتاب خریدم و کلی کتاب الکترونیکی جدید. باید تراکتورواری بخونم برم جلو.

    1. ممنون صبالی
      اتفاقن بعد از بوقی و اندی پستش کردم تو اینیستا

      آفرین به تو که ریز شدی تو عناصر بداهه
      آره من قشنگ معلومه که مثل تند خوانی نصرت از روش رد شدم آخه نمی دونم چه حسی بود میگفت بسدی منم زیاد دیگه کشش ندادم
      اما نکته نظر خوبی بود
      تو ویرایش حتمن در باره این عنصر هم چند خطی مینویسم
      ممنونم که با دقت مطالب رو میخونی و آونچه که به نظرت میاد رو با مناعت میگی

      آره جادوی بزرگ خوبه
      پیشنهاد میکنم تو زنبیل مطالعت بذاری
      منم چند تا کتاب خودم در حال خوندن هستم چند تا رو هم پیشنهاد دادن
      بابد برنامه ریز کنم بخونم
      اما خب میدونی نباید کیفیت رو فدای کمیت کنیم
      زیاد بخونیم اما تهش همش بره بخش پرونده های راکد ذهن فایده نداره باید به کارمون بیاد یا به کارشون بیاریم

      یه پیشنهادی داشتم یه کتابی رو هم انتخاب کنیم ، هماهنگ بخونیم و دربارش نظر همو جویا بشیم و بحث کنیم اینجوری میزان یادیگریمون هم از کتاب عمیق ومفید تر میشه
      البته گجه اودونا گدن چوخ اولار
      باید ببینیم وقت میشه
      اینترنت مییاره (یاری میکنه)
      و خودمان هم پایه میشویم یا نه

        1. صبا بالا من کتابو گرفتم، بخشهاشو نگاه میندازم باهم هماهنگ کنیم.
          زنگ میزنم بهت
          احتمالن وب سایت چپ چپ داره مینگاهه که به به اله بیر بویوموز گالمیشدی با
          وب سایتی یاهو مسنجرینن اشتیباه توتوب لاربا
          ( تعجب نکن انقدر بچه مثبته و سر بزیر اصلن از تلگرام و واتساپ و اینیستا خبر نداره، آخرین بار یاهو مسنجرو دیده واسه همون اونو گفت)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *